Η ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΕΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Το τέλος της δεύτερης χιλιετίας-παρόλο που ορόσημο αυθαίρετο-βρίσκει τη Γη και τους κατοίκους της απειλούμενους από μια ανάπτυξη χωρίς μέτρο, που μήτε το περιβάλλον σέβεται, αλλά και τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου αλλοιώνει.
Το πρόβλημα είναι ότι η αναστροφή για τη σωτηρία του περιβάλλοντος απαιτεί τολμηρές αποφάσεις, παγκόσμια συνεργασία και ατομική υπευθυνότητα. Ακόμη περισσότερο προϋποθέτει αλλαγή νοοτροπίας και αξιών. «Χρειάζεται να καταλάβουμε» γράφει ο Α. Βεργανελάκης «ότι η ανθρωπότητα μπήκε σε μια εντελώς νέα εποχή, για την οποία το παρελθόν δεν μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα».
Και εδώ βρίσκεται η δυσκολία. Γιατί ο χάρτης του πλανήτη αποκαλύπτει μια τεράστια ποικιλία κρατών και εθνοτήτων, ένα ευρύτατο φάσμα πολιτικών συστημάτων, βιοτικού επιπέδου και βαθμού παιδείας. Το περιβάλλον της γης θίγεται αλλού από ισχυρά συμφέροντα, κάποιες φορές από γνήσια ανάγκη και κάποτε από αναισθησία ή άγνοια. Ενώ δε τα βιομηχανικά κράτη χρεώνονται από βουλιμία ενεργειακή και διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος σε κάθε ρύπανση, τα λεγόμενα «υπό ανάπτυξη» κράτη σύρονται ή επιθυμούν την ίδια ταυτότητα προόδου. Το δε «σύνδρομο των συνόρων» είναι πάντοτε μια γραμμή ψυχολογικής αυτοάμυνας για τον άνθρωπο. Έξω από τη δική του περιοχή ή ιδιοκτησία, η καταστροφή δεν τον αφορά. αυταπάτη βαθύτατη, αφού ένα πυρηνικό ατύχημα, η ρύπανση των υδάτων ή η καταστροφή του όζοντος δύσκολα αναγνωρίζουν εθνικά και ατομικά σύνορα.
Για να απαλλαγεί η Γη από τους εφιάλτες της, χρειάζεται να αμφισβητηθεί η ίδια η έννοια της προόδου και η μονομέρεια της πρακτικής της. Η περιβαλλοντική κρίση είναι σε πρωτογενές επίπεδο κρίση του σύγχρονου πολιτισμού και των αξιών του. Η τυφλή επιδίωξη της ανόδου του ατομικού ή εθνικού εισοδήματος δεν οδηγεί στην ποιοτική πάντοτε αναβάθμιση του τρόπου ζωής, αλλά σ’ έναν άνθρωπο χωρίς σοφία και ευθύνη, έρμαιο δυνάμεων που στηρίζουν την εξουσία τους στην ισοπέδωση της φύσης.
Όπως τονίζει ο Κ. Καστοριάδης «Οι άνθρωποι πρέπει να καταλάβουν ότι για να σώσουν τη φύση απαιτείται η αρμονική συμβίωση μαζί της μέσω της αποκατάστασης του πολιτισμού. Μόνο έτσι ο άνθρωπος θα κερδίσει τη χαμένη του ελευθερία».
Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗΣ, «Η ΚΟΜΗ ΤΗΣ ΒΕΡΕΝΙΚΗΣ»
Α1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 30 λέξεις ΜΟΝ: 25
Β1. Να αναπτύξετε σε 40 λέξεις το νόημα της παρακάτω άποψης του συγγραφέα «Η περιβαλλοντική κρίση είναι σε πρωτογενές επίπεδο κρίση του σύγχρονου πολιτισμού και των αξιών του». ΜΟΝ: 15
Β2. Ως έναν τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί την επίκληση στην αυθεντία. Να εντοπίσετε τα σχετικά χωρία του κειμένου. ΜΟΝ: 10
Β3. Στην τρίτη παράγραφο του κειμένου να βρείτε α) τα δομικά στοιχεία
ΜΟΝ: 2,5
και β) τους τρόπους που αναπτύσσεται . ΜΟΝ: 2,5
Β4. Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: αλλοιώνει, αποκαλύπτει, γνήσια, σοφία, σύγχρονου. ΜΟΝ: 5
Γ. Ως μέλος του 15μελούς συμβουλίου του Λυκείου σου, εκπροσωπείς τους συμμαθητές σου σε μια εκδήλωση της περιοχής σου που έχει ως θέμα το φυσικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής. Να εκφωνήσεις έναν λόγο με τον οποίο θα παρουσιάζεις τις συνέπειες καταστροφής του περιβάλλοντος και τους τρόπους προστασίας του. (250-300 λέξεις). ΜΟΝ: 40
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ
Η σημασία που έχει η γλωσσομάθεια, το να μάθει κανείς και να ξέρει πλάι στη δική του μια η περισσότερες ξένες γλώσσες, και η ανάγκη να γίνει αυτό, στα χρόνια προπάντων που ετοιμάζεται για τη ζωή, είναι τόσο μεγάλη, σχεδόν αυτονόητη-ιδίως στην εποχή μας με την τόσο στενή και έντονη διεθνή συγκοινωνία και επικοινωνία (ταξίδια, αεροπλάνα, ραδιόφωνα, κινηματογράφοι)- που δεν χρειάζεται να γίνει αναλυτικός λόγος. Οι λόγοι που σπρώχνουν στη γλωσσομάθεια πολλοί. Πρώτα πρακτικοί: χρειαζόμαστε την ξένη γλώσσα για τη ζωή, για να συνεννοούμαστε με τους αλλόγλωσσους άμα ταξιδεύουμε στην πατρίδα τους, ή και στον τόπο μας, ιδίως όμως για το επάγγελμα που ενδεχομένως θα διαλέξουμε (π.χ. έμπορος, υπάλληλος, σερβιτόρος, διπλωμάτης, κ.τ.λ.). Έπειτα μας χρειάζεται η ξένη γλώσσα αν ετοιμαζόμαστε για σπουδές σε επίπεδο επιστημονικό, αφού με αυτή θα καταρτιστούμε καλύτερα και θα μπορούμε να καταφεύγουμε στην ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Τέλος με την ξένη γλώσσα ερχόμαστε σε επικοινωνία ουσιαστική με τις ξενόγλωσσες λογοτεχνίες και με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Αν προσέξουμε την ιδιοτυπία της ξένης γλώσσας και μελετήσουμε την εθνική της λογοτεχνία, μας φέρνει σε επαφή με τη σκέψη και την ιδιοφυία του λαού της. Μας πάει στην ψυχολογία και στην νοοτροπία άλλου λαού, διαφορετική από τη δική μας. Μας ανοίγει ένα νέο κόσμο και σαν να μας χαρίζει μια καινούργια ψυχή.
Γνώρισα και εγώ από νωρίς σχετικά ξένες γλώσσες και φιλολογίες. Ταξίδεψα και κατοίκησα στο εξωτερικό, όπου έκαμα και μέρος των σπουδών μου, έχω μιλήσει και συγγράψει σε ξένες γλώσσες και έτσι είχα συχνότατα ευκαιρίες να διαπιστώσω και πρακτικά τι αξίζει να κατέχει κανείς ξένες γλώσσες και τα πολλαπλά πλεονεκτήματα που μπορεί να μας εξασφαλίσει η γνώση τους. Για αυτό όχι μόνο δεν έχω καταρχήν αντίρρηση, αλλά και θα συμβούλευα εκείνον που μπορεί και το θέλει, να καταγίνει με μια, δυο ή και τρεις ξένες γλώσσες. Το ζήτημα είναι: πότε, πώς και ως ποιο σημείο θα το επιδιώξει αυτό. Για αυτό και δεν είμαι σύμφωνος με κάθε προσπάθεια που γίνεται από καιρό στον τόπο μας σχετικά με τις ξένες γλώσσες και δεν θα μπορούσα να επιδοκιμάσω πάντα τον τρόπο και το βαθμό που γίνεται η προσπάθεια αυτή. Γιατί όσο απαραίτητη και αν είναι η ανάγκη των ξένων γλωσσών για μικρούς λαούς, έχουμε από το άλλο μέρος το ζήτημα: ως ποιο σημείο μπορούμε να το πραγματώσουμε αυτό χωρίς ζημιά;
Μ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ «ΑΠΑΝΤΑ»
Α1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 40-50 λέξεις. ΜΟΝ: 25
Β1. «Γιατί όσο απαραίτητη και αν είναι η ανάγκη των ξένων γλωσσών για μικρούς λαούς, έχουμε από το άλλο μέρος το ζήτημα: ως ποιο σημείο μπορούμε να το πραγματώσουμε αυτό χωρίς ζημιά;». Να καταγράψετε τις πιθανές αρνητικές συνέπειες της γλωσσομάθειας. (40 λέξεις) ΜΟΝ: 15
Β3. Να καταγράψετε δύο παραδείγματα μεταφορικής χρήσης της γλώσσας;
ΜΟΝ: 10
Β4. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της πρώτης παραγράφου του κειμένου. ΜΟΝ: 5
Β5. Να γράψετε τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου που ακολουθούν: ξέρει, πρακτικοί, καλύτερα, αντίρρηση, ζημιά.
ΜΟΝ: 5
Γ. Ως μέλος του 15μελούς συμβουλίου του Λυκείου σου, εκπροσωπείς τους συμμαθητές σου σε μια εκδήλωση της περιοχής σου εκφωνώντας έναν λόγο που έχει ως θέμα τη σημασία της γλωσσομάθειας στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων.
ΜΟΝ: 40
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου